Pulsoksymetr – co to jest i dlaczego warto mieć go w domu
Monitorowanie stanu zdrowia za pomocą pulsoksymetru
Brak dostatecznej ilości tlenu w organizmie może spowodować nieodwracalne zmiany w pracy wielu narządów, a nawet doprowadzić do śmierci.
Pulsoksymetr to łatwe w obsłudze urządzenie do pomiaru saturacji, czyli wysycenia krwi tlenem. Jakie są zalety posiadania urządzenia w domu i kto szczególnie powinien monitorować stan zdrowia za jego pomocą?
Co to jest saturacja krwi?
Saturacja krwi (SpO2) to termin medyczny, oznaczający ilość związanej we krwi hemoglobiny z tlenem molekularnym do całkowitej ilości hemoglobiny w organizmie. Aby żyć, potrzebujemy odpowiedniej ilości tlenu. Niektórzy określają saturację jako piąty parametr życiowy, obok ciśnienia krwi, częstotliwości oddechu, pulsu i temperatury ciała.
Wszystkie organy człowieka potrzebują odpowiedniej ilości tlenu. Hemoglobina (czyli białko zawarte w erytrocytach) przenosi tlen. Podczas wdechu wprowadzamy wraz z powietrzem tlen do układu oddechowego, który przedostaje się do płuc. Następnie w pęcherzykach płucnych dochodzi do wiązania tlenu z hemoglobiną. To połączenie zwane jest oksyhemoglobiną.
Oksyhemoglobina wraz z krwią w tętnicach dostarczana jest do tkanek w całym organizmie.
U zdrowego człowieka 1 gram hemoglobiny potrafi związać 1,34 ml tlenu. Co oznacza, że 100 ml krwi przenosi 20 ml tlenu. Nasze serce pompuje 5000 ml krwi na 1 minutę, czyli do tkanek i do narządów wpływa 1000 ml tlenu na minutę.
Bez właściwej podaży tlenu, nasze tkanki są w stanie utrzymać swoje funkcje fizjologiczne przez ok. 3 minuty. Później mogą zacząć się pojawiać pierwsze uszkodzenia.
Pulsoksymetr – zasady działania
Za pomocą pulsoksymetru mierzymy saturację krwi. Sam pomiar związania hemoglobiny z tlenem we krwi nazywamy pulsoksymetrią.
Pulsoksymetr działa na zasadzie pochłaniania promieniowania przez krwinki czerwone światła czerwonego oraz podczerwonego. Mierzony sygnał składa się z dwóch składowych: stałej i zmiennej (pulsującej).
Erytrocyt, który transportuje tlen, ma inną barwę niż ten bez tlenu. Wynik po kalibracji podawany jest w pulsoksymetrze w wartości procentowej.
Saturację u dorosłych przeprowadza się zazwyczaj na opuszku palca bądź płatku ucha. U noworodków pomiar ten przeprowadza się na nadgarstku lub stopie.
Przykład zapisu wyniku pulsoksymetrii: SpO2 97%.
Podczas pomiaru pulsoksymetrem należy pamietać o 2 zasadach
- Ręce powinny być w miarę ciepłe
- Należy pozostać w bezruchu w czasie pomiaru
Pomalowane paznokcie (zwłaszcza ciemne kolory) oraz choroby płytki paznokciowej mogą również zafałszować wyniki.
Pulsoksumetr to urządzenie, które warto mieć w domu w przypadku każdej osoby z chorobą układu oddechowego
Przyczyny niskiej saturacji krwi
Niska saturacja może mieć różne przyczyny, związane z wadami narządów lub chorobami układu oddechowego, m.in.:
– przewlekła obturacyjna choroba płuc,
– astma,
– infekcje wirusowe bądź bakteryjne,
– przecieki płucne,
– mieszanie się krwi natlenowanej z nienatlenowaną,
– malformacje naczyniowe.
Może wynikać również z zatrucia gazami, np. tlenkiem węgla.
Inne przyczyny niskiej saturacji krwi to np. budowa krwinek, warunki geograficzne (często saturacja mierzona jest przez wspinaczy wysokogórskich, pilotów, skoczków spadochronowych bądź innych sportowców).
Więcej o przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc możesz przeczytać w artykule: Przewlekła obturacyjna choroba płuc – przyczyny, leczenie i profilaktyka
Kto powinien monitorować stan zdrowia za pomocą pulsoksymetrii
Każdy z podejrzeniem chorób układu oddechowego przebiegających z objawami niewydolności oddechowej powinien stale monitorować saturację krwi.
Pulsoksymetrię powinny również wykonywać osoby, u których obserwuje się zaburzenia oddychania. Pomiary wykonuje się także u osob operowanych w znieczuleniu ogólnym, czy po zakończonym badania, celem obserwacji.
Pulsoksymetrię stosuje się zawsze w przypadku wcześniaków i niemowląt z niską masą urodzeniową.
Pulsoksymetr w dobie epidemii Covid -19
W czasie epidemii SARS-CoV-2 pulsoksymetr stał się bardzo popularnym urządzeniem do monitorowania stanu zdrowia.
Prawidłowy wynik pomiaru powinien wynosić od 95% w górę. Przy czym osoby starsze (po 70-75 roku życia) mogą mieć nieco niższą saturację na poziomie 93-94%.
Jednak interpretacja wyniku zależy nie tylko od wieku pacjenta, ale też występujących u niego chorób współistniejących. Saturacja może być niższa w wypadku pacjentów chorujących na ciężkie choroby układu oddechowego np. przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.
U osób chorych na Covid-19 może dojść do tzw. „cichej hipoksji”, czyli stanu, w którym pacjent nie odczuwa, że jest niedotleniony. Stąd warto zaopatrzyć się w pulsoksymetr, aby w domu wykonywać profilaktyczne pomiary saturacji krwi.
Dzięki temu, odpowiednio szybko zareagujemy w przypadku zagrożenia i unikniemy powikłań związanych z ewentualną możliwością niedotlenienia organizmu.
Spadek saturacji poniżej 90%. jest wskazaniem, po uprzedniej ocenie stanu klinicznego osoby i kontroli w gazometrii, do tlenoterapii.
Jeśli więc korzystasz z pulsoksymetra w domu i zauważysz pomiary poniżej normy, zareaguj. Na początek sprawdź, czy pomiar został wykonany prawidłowo i powtórz go. Jeśli nadal będzie niski, wezwij pomoc lekarską.
Jaki pulsoksymentr kupić?
Ceny pulsoksymetrów są różne, w zależności od firmy, wyświetlacza, czy rodzaju pulsoksymetru. Najbardziej popularne i najprostsze to pulsoksymetry napalcowe. Należy wybrać produkt medyczny z certyfikatem CE.
Aby mieć pewność, że wybieramy dobrej jakości urządzenie do pomiaru saturacji, postawmy na zaufany sklep medyczny, w którym dostępne są aparaty uznanych producentów (np. Beurer).
W BRANDvital pulsoksymetr możesz kupić w lokalnym sklepie medycznym bądź w sklepie internetowym.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami.
Pozdrawiamy
Zespół BRANDvital
