Psychiatryczne i psychologiczne następstwa OBS

Obturacyjny bezdech senny – powikłania, o których możesz nie wiedziać

Nieleczony bezdech senny nieustannie się nasila. To choroba, która rozwija się stopniowo a jej początek jest prawie niezauważalny. Oprócz konsekwencji charakterystycznych dla OBS, o których pisaliśmy w artykule czym grozi i jak go leczyć , mogą pojawić się inne, psychiatryczne i psychologiczne następstwa OBS.

Jakie to są powikłania? Zapraszamy do przeczytania artykułu.

Depresja a OBS

Wymieniana wśród chorób cywilizacyjnych XXI wieku, depresja stała się przedmiotem badań w wielu aspektach. Między innymi w ciągu ostatnich kilku lat wzrosła liczba badań nad wzajemnymi powiązaniami OBS oraz zaburzeń depresyjnych. Autorzy tacy jak Bilyukov i wsp.[1], Ohayon [2], czy Reynolds i wsp. [3] prowadzili badania w tym zakresie. Kryteria diagnostyczne zespołu depresyjnego wg Reynolds’a spełnia 40-45% chorych cierpiących na OBS.

Ohayon przebadał blisko 20 tysięcy osób. U 856 spośród nich na podstawie kryteriów Diagnostycznego i Statystycznego Podręcznika Zaburzeń Psychicznych postawiono rozpoznanie jednego z zaburzeń snu wywołanych zaburzeniami oddychania. U 148 osób stwierdzono współtowarzyszące zaburzenia depresyjne.

Wg. innych źródeł, jednym z kryteriów diagnostycznych depresji są zaburzenia snu [4].

Pomijając wnikliwe badania, możemy sobie wyobrazić, że niewyspanie, niedotlenienie, bóle głowy czy zmęczenie, które są bezpośrednim następstwem powtarzających się epizodów całkowitej lub częściowej obturacji dróg oddechowych prowadzą do drażliwości, czy wahań nastroju w ciągu dnia.

Te psychologiczne i psychiatryczne następstwa OBS mogą wywoływać trudności w relacjach z innymi, prowadzące m.in. do poczucia samotności czy trudności zawodowych, a te zaliczane są do psychologicznych i społecznych przyczyn depresji.

Według badań przeprowadzonych przez Sforza [5], ryzyko wystąpienia zaburzeń depresyjnych wzrasta wraz z nasileniem się fragmentacji snu i senności w ciągu dnia

Konsekwencjami nieleczonego OBS mogą być zaburzenia depresyjne

Ryzyko samobójstwa a OBS

Brak jest udokumentowanych badań nad wzajemnymi powiązaniami zaburzeń snu i ryzyka popełnienia samobójstwa wśród chorych cierpiących na obturacyjny bezdech senny. Jednak trzeba pamiętać, że zaburzenia snu, w tym bezsenność są traktowane jako jeden z kluczowych czynników ryzyka popełnienia prób samobójczych w grupie  pacjentów z depresją.

Według Bernert R., Joiner T.R., Cukrowicz K.C i współ [6] wystąpienie bezsenności zwiększa ryzyko podjęcia próby samobójczej o 34%, szczególnie w pierwszym roku trwania choroby.

Zaburzenia seksualne a OBS

Sen, który nie przynosi wypoczynku, zmęczenie, niewyspanie, spadek libido – powodują zaburzenia erekcji. U pacjentów z OBS obserwuje się częstsze występowanie zaburzeń seksualnych w porównaniu z populacją ogólną [7].

Na szczęście dobrze udokumentowane badania prowadzone przez Fanfulla i wsp. [8] wykazały, że u pacjentów poddanych terapii ciągłego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych (CPAP) wykazano 40% poprawę w zakresie zaburzeń erekcji. Przyczyn tych zaburzeń dopatruje się w powtarzających się w ciągu nocy niedotlenieniach i stałej aktywacji współczulnego układu nerwowego.

Dlatego przy występowaniu objawów zaburzeń seksualnych warto sprawdzić, czy nie są one następstwem nieleczonej choroby obturacyjnego bezdechu sennego. Jeśli występują typowe dla OBS objawy, najlepiej szybko zbadać się w tym kierunku, aby podjąć odpowiednie kroki.

Jeśli kolejki do lekarzy są zbyt długie, skorzystaj z prywatnych badań poligraficznych, które przeprowadzasz w domu.

Zaburzenia funkcji poznawczych a OBS

Obniżenie efektywności procesów poznawczych jest konsekwencją złej jakości snu. Nadmierna senność prowadzi do zaburzeń, do których zalicza się:

• osłabienie procesów pamięciowych,
• osłabienie funkcji wykonawczych,
• spadek sprawności intelektualnej,
• osłabienie koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Deficyty funkcji poznawczych są prawdopodobnie powiązane z intensywnością nocnego niedotlenienia. Tę zależność szczegółowo badali Abou Khadra i wsp. [9].

Wyżej opisane powikłania związane z nieleczonym bezdechem sennym skłaniają do refleksji. Wydaje się, że nowoczesne podejście do leczenia OBS powinno być kompleksowe. Zawsze należy zacząć od diagnozy, natomiast leczenie czy zapobieganie poważnym konsekwencjom może również oznaczać pomoc psychiatryczna oraz psychologiczną.

Pozdrawiamy
Zespół BRANDvital

[1] Bilyukov R., Georgiev O.B., Petrova D.S. i wsp. Obstructive sleep apnea syndrome and depressive symptoms. Folia Med.2009; 51: 18–24.
[2] Ohayon M.M. The effects of breathing-related sleep disorders on mood disturbances in the general population. J. Clin. Psychiatry 2003; 64: 1195–1200.
[3]  Reynolds C.F., Kupfer D.J., McEachran A.B. i wsp. Depressive psychopathology in male sleep apneics. J. Clin. Psychiatry 1984;45: 287–290.
[4]  Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. Rozdział V: Zaburzenia psychiczne i zachowania. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków 1994.
[5] Sforza E., de Saint Hilaire Z., Pelissolo A. i wsp. Personality, anxiety and mood traits in patients with sleep related breathing disorders: effect of reduced daytime alertness. Sleep Med. 2002; 3: 139–145.
[6] Bernert R.A., Joiner T.R., Cukrowicz K.C. i wsp. Suicidality and sleep disturbances. Sleep 2005; 28: 1135–1141.
[7] Goncalves M.A., Guilleminault C., Ramos E., i wsp. Erectile dysfunction, obstructive sleep apnea syndrome and nasal CPAP treatment. Sleep Med. 2005; 6: 333–339.
[8] Fanfulla F., Malaguti S., Montagna T. i wsp. Erectile dysfunction in men with obstructive sleep apnea: an early sign of nerve involvement. Sleep 2000; 23: 775–781.
[9] Abou Khadra M., McConnell K., VanDyke R. i wsp. Determinants of regional cerebral oxygenation in children with sleep–disordered breathing. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 2008; 178: 870–875.